Папярэджанні СМІ і журналістам

 

Беларускім заканадаўствам прадугледжана спецыфічная пазасудовая форма санкцый у дачыненні да СМІ – пісьмовыя папярэджанні, якія выносіць на іх адрас Міністэрства інфармацыі.

У адпаведнасці са артыкулам 49 Закона "Аб сродках масавай інфармацыі», Міністэрства інфармацыі мае права выносіць папярэджанне ў дачыненні да СМІ або інтэрнэт-рэсурсу ў выпадку:

  • ажыццяўлення дзеянняў, якiя супярэчаць патрабаванням закона, у тым ліку давядзенне да ўсеагульнага ведама інфармацыі, распаўсюд якой абмежаваны або забаронены;
  • распаўсюду недакладнай інфармацыі, якая можа нанесці шкоду дзяржаўнаму або грамадскім інтарэсам;
  • вытворчасці і (або) распаўсюду прадукцыi сродку масавай інфармацыі без дазволу галоўнага рэдактара (рэдактара) сродку масавай інфармацыі;
  • распаўсюду звестак, якія не адпавядаюць рэчаіснасці і зневажаюць гонар, годнасць ці дзелавую рэпутацыю фізічных асобаў альбо дзелавую рэпутацыю юрыдычных асобаў.

Як правіла, папярэджанні выносяцца незалежным выданням, што можа пацягнуць для іх сур'ёзныя негатыўны наступствы. Законам прадугледжана, што СМІ можа быць закрыты па рашэнні суда пры наяўнасці на працягу года двух і больш папярэджанняў Міністэрства інфармацыі на адрас рэдакцыі ці яе заснавальніка, а таксама пасля двух папярэджанняў пракуратуры на адрас службовых асобаў рэдакцыі.

Пагроза закрыцця выданняў з прычыны атрымання папярэджання можа прыводзіць да ўсталявання ў рэдакцыях рэжыму самацэнзуры.

Выпуск СМІ можа быць спынены па пазове Міністэрства інфармацыі або пракурора. Такога роду пазоў можа падавацца на працягу шасці месяцаў пасля вынясення папярэджання незалежна ад падставы, на якой яны вынесеныя. Гэта значыць, што калі, напрыклад, у выходных дадзеных выдання двойчы на ​​працягу года будуць заўважаныя нейкія недакладнасці, то яго можна закрыць.

Зварот з пазовам аб спыненні выпуску СМІ з'яўляецца не абавязкам, а правам гэтых органаў. У 1997 годзе па пазове Дзяржаўнага камітэта Рэспублікі Беларусь па друку (папярэднік Міністэрства інфармацыі) была закрытая газета «Свабода», у 2001 годзе па пазове пракуратуры Гродзенскай вобласці – газета «Пагоня», а ў 2006 па пазове Міністэрства інфармацыі – газета «Згода». Хоць органы, якія рэгулююць дзейнасць СМІ, звяртаюцца да крайніх мераў параўнальна рэдка, пагроза «закрыцця» увесь час цісне на беларускія медыя, аказваючы на ​​іх паралізуючы эфект. Напрыклад, у 2011 годзе дзве вядучыя беларускія недзяржаўныя газеты – «Наша Ніва» і «Народная воля» – знаходзіліся пад пагрозай закрыцця і ледзь не перасталі выходзіць. З-за таго, што адна з іх мела тры, а другая – чатыры папярэджанні, Міністэрства інфармацыі звярнулася ў Вышэйшы гаспадарчы суд з пазовамі аб іх закрыцці. На шчасце, пад ціскам грамадскасці Міністэрства інфармацыі свае пазовы з суда адклікала, і рэдакцыі былі прыцягнутыя да адміністрацыйна адказнасці ў выглядзе буйнога штрафу.

А вось радыёстанцыі «Аўтарадыё» пашанцавала менш: тады ж, у 2011, па рашэнні Міністэрства інфармацыі яна была пазбаўленая права на вяшчанне – нібыта за публічны заклік да экстрэмізму. Так была расцэненая фраза аднаго з кандыдатаў у прэзідэнты, якая прагучала ў перадвыбарнай рэкламе: «Лёс краіны вырашаецца не на кухні, а на плошчы».

Вынясенне папярэджання Міністэрства інфармацыі – даволі распаўсюджаная з'ява. Толькі на працягу 2011 года было вынесена 83 папярэджанні на адрас 67 СМІ. 2015-ы адзначыўся вынясеннем цэлага шэрагу папярэджаннў Міністэрства інфармацыі "ў рамках кантролю за выкананнем заканадаўства". Было вынесена больш за 20 пісьмовых папярэджанняў за «недакладнасці» ў выходных дадзеных – у прыватнасці, за тое, што было «не ўказана афіцыйна ўстаноўленае найменне рэспубліканскага органа дзяржаўнага кіравання ў сферы масавай інфармацыі, які зарэгістраваў дадзенае друкаване СМІ». Мелася на ўвазе ўжыванне словазлучэння «Міністэрства інфармацыі РБ» замест «Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусь». У спісе «папярэджаных» выданняў апынуліся «Газета Слонімская», «Intex-Press», «Ганцавіцкі час», «Борисовские новости», «Рекламный Баржоми», «Новы час», «Наш край» і іншыя.

Масавае вынясенне папярэджанняў друкаваным выданням, якое ставіць іх пад пагрозу закрыцця ў год прэзідэнцкіх выбараў, накіраванае на стварэнне ў медыясферы атмасферы самацэнзуры.

Матэрыялы па тэме сюжэта

Навіны

Намеснік старшыні Вярхоўнага суда анансаваў пакаранне для «Белгазеты» за словы Міхаіла Пастухова

Першы намеснік старшыні Вярхоўнага суда Валерый Калінковіч анансаваў пакаранне для «Белгазеты».

Стала вядома, за што Мінінфарм вынес папярэджанне сайту "Віцебскі кур'ер" Навіны

Стала вядома, за што Мінінфарм вынес папярэджанне сайту "Віцебскі кур'ер"

Стала вядома, за што сайт "Віцебскі кур'ер" атрымаў папярэджанне ад Міністэрства інфармацыі 26 снежня 2016-га.

«Витебский курьер» Навіны

«Витебский курьер» не ведае, за якую «несапраўдную інфармацыю» Мінінфарм вынес папярэджанне

Супрацоўнікі  анлайн-выдання vkurier.by кажуць, што самі даведаліся пра папярэджанне з інтэрнэту. У рэдакцыйнай пошце ніякага ліста з Міністэрства інфармацыі няма. Не атрымлівала пісьмовага папярэджання і заснавальніца газеты «Витебский курьер» Вольга Карач.

Гомельскіх фрылансераў аштрафавалі Навіны

Homel Freelancers Fined for 35 Basic Amounts Each

On April 15, the judge of the Central district court of Homel Aliaxei Piskunou fined Larysa Shchyrakova and Kastus Zhukouski for 35 basic amounts each under art. 22.9 of the Code of Administrative Violations for an article about the arrival to Homel of Jean-Yves Bouchardy, representative of the Office of the UN High Commissioner for Refugees.

Гомельскіх фрылансераў аштрафавалі Навіны

Гомельскіх фрылансераў аштрафавалі на 35 базавых велічынь кожнага

15 красавіка суддзя Цэнтральнага раёна Гомеля Аляксей Піскуноў аштрафаваў фрылансераў, сябраў ГА “БАЖ” Кастуся Жукоўскага і Ларысу Шчыракову на 35 базавых велічынь (кожнага). Абодвух звінавацілі ў незаконным вырабе прадукцыі СМІ (арт. 22.9 КаАП), а па сутнасці -- у супрацы з замежным СМІ без акрэдытацыі.  

Навіны

Мининформ вынес предупреждения сайтам изданий “Наша Ніва” и "Ежедневник"

2 марта Министерство информации вынесло письменные предупреждения владельцам информационных ресурсов ej.by («Ежедневник») и nn.by («Наша Ніва»).

Навіны

Ананіч заступілася за Качанаву і абвінавачвае ва ўсім журналістаў

Мінінфарм мае намер выносіць папярэджаньні СМІ за недакладную інфармацыю і дэструктыўнасьць.

Навіны

Міністэрства інфармацыі ў 2015 годзе вынесла 36 папярэджанняў беларускім СМІ

Гэта паведамляецца ў адказе міністэрства на зварот прэс-сакратара ГА “БАЖ” Барыса Гарэцкага.

Навіны

Мінінфармацыі рыхтуе папярэджанні шэрагу сайтаў? (+Каментар юрыста)

Ужо некалькі рэдакцый сайтаў атрымалі афіцыйныя лісты за подпісам міністра Ліліі Ананіч. Яна інфармуе пра выяўленыя на рэсурсах «парушэнні заканадаўства аб СМІ» і запытвае звесткі пра юрыдычную ці фізічную асобу ўладальнікаў. Верагодна, гэта робіцца дзеля далейшага вынясення афіцыйных папярэджанняў.

Навіны

Мінінфармацыі вынесла 22 папярэджанні за скарачэнне “РБ” і “падобныя парушэнні”

Пра гэта 28 красавіка ў Вярхоўным судзе заявіла кіраўніца Упраўлення прававой і кадравай працы міністэрства Вікторыя Мялешка. У спісе пакараных выданняў ёсць “Вечерний Могилёв”, “Чырвоная зорка” і іншыя, але “Рэспубліка” адсутнічае.

Навіны

“Што дазволена Юпіцеру, не дазволена быку”

Вярхоўны суд падтрымаў пазіцыю Міністэрства інфармацыі ў справе вынясення папярэджанняў СМІ за скарачэнне “РБ”.

Навіны

“Intex-press” судзіцца з Мінінфармацыі за скарачэнне “РБ”

У лютым рэгіянальнае выданне атрымала афіцыйнае папярэджанне за выкарыстанне скарачэння назвы краіны да “РБ”. Рэдакцыя не пагадзілася з папярэджаннем і абскарджвае яго ў Вярхоўным судзе.

Навіны

«Новы час» таксама атрымаў папярэджанне за “РБ”

Недзяржаўнай газеце “Новы час” таксама вынесена пісьмовае папярэджанне Міністэрства інфармацыі. Пра гэта паведаміў прэс-службе ГА “БАЖ” галоўны рэдактар газеты Аляксей Кароль.

Навіны

Міністэрства інфармацыі вынесла папярэджанні за “РБ” дзяржаўным “Вожыку” і “Наш край”

Пра гэта гаворыцца ў пісьмовым адказе міністэрства прэсаваму сакратару ГА “БАЖ” Барысу Гарэцкаму.

Навіны

Мінінфармацыі вынесла чарговыя папярэджанні за скарачэнне “РБ”

Выдавец грамадска-палітычнага штотыднёвіка “Борисовские новости” і газеты “Рекламный Боржоми” – прыватнае вытворчае ўнітарнае прадпрыемства “Букас медыя-цэнтр” – атрымаў два пісьмовыя папярэджанні ад Мінінфармацыі.

Навіны

“Рэспубліка” выправіла парушэнні, за якія папярэдзілі недзяржаўныя СМІ

У свежым выпуску выдання рэдакцыя прапісала выходныя дадзеныя, як таго патрабуе Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусь.

Навіны

Рэдакцыя «Газеты Слонімскай» атрымала папярэджанне (Копія дакумента)

Прыватнае ўнітарнае прадпрыемства рэдакцыі “Газеты Слонімскай” звінавачваюць у тым, што ў двух лютаўскіх нумарах (ад 11.02.2015 і ад 18.02.2015) у выданні не быў пазначаны наклад.

Навіны

Хваля папярэджанняў незалежным рэгіянальным выданням

Міністэрства інфармацыі Беларусі вынесла папярэджанні адразу некалькім незалежным рэгіянальным выданням. Ва ўсіх выпадках папярэджанні тычацца дробных прыдзірак да выходных дадзеных. Рэдактары збіраюцца звяртацца ў суд.

Навіны

«Народная воля» судзіцца зь Міністэрствам інфармацыі за артыкул Калінкінай

14 cтудзеня ў Вярхоўным судзе Беларусі пачне разглядацца пазоў газэты «Народная воля» да Міністэрства інфармацыі, якое вынесла папярэджаньне газэце за артыкул «На цепь». Рэдакцыя патрабуе адмяніць гэтае папярэджаньне.